କାହିଁକି ମା’ଙ୍କ 9ରୂପ ପୂଜା କରାଯାଏ, କି ଶୁଭଫଳ ମିଳେ ପଢନ୍ତୁ…
ଶାରଦୀୟ ନବରାତ୍ରୀ ୨୦୨୨ ପୂଜା: ବେଦ ଏବଂ ପୁରାଣରେ ଆଦିଶକ୍ତିଙ୍କର ପୂଜା ବିଷୟରେ ଅନେକ ବର୍ଣ୍ଣନା ଅଛି । ଏଥର ଶାରଦୀୟ ନବରାତ୍ରୀ ୨୬ ସେପ୍ଟେମ୍ବର ୨୦୨୨ରୁ ଆରମ୍ଭ ହେଉଛି । ଶକ୍ତିଙ୍କର ଏହି ପୂଜା ପର୍ବରେ ଦେବୀ ଦୁର୍ଗାଙ୍କର ନଅ ପ୍ରକାର ରୂପଙ୍କୁ ରିତିନୀତି ଅନୁସାରେ ପୂଜା କରାଯାଇଥାଏ । ଜୀବନର ପ୍ରତ୍ୟେକ ବାଧାବିଘ୍ନର ମୁକାବିଲା ପାଇଁ ମା ଦୁର୍ଗା ତାଙ୍କ ଭକ୍ତମାନଙ୍କୁ ଶକ୍ତି ପ୍ରଦାନ କରନ୍ତି । ଆସନ୍ତୁ ଏହି ପ୍ରବନ୍ଧରେ ମା ଦୁର୍ଗାଙ୍କର ଏହି ନଅଟି ରୂପ ବିଷୟରେ ଜାଣିବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରିବା ।
ଶୋଳପୁତ୍ରୀ- ମା’ ଦୁର୍ଗାଙ୍କର ପ୍ରଥମ ରୂପକୁ ଶୋଳପୁତ୍ରୀ କୁହାଯାଏ । ତାଙ୍କ ପୂଜା ସହିତ ଶାରଦୀୟ ନବରାତ୍ରୀ ଆରମ୍ଭ ହେବ । ପର୍ବତ ରାଜା ହିମାଳୟର ଝିଅ ଭାବରେ ଜନ୍ମ ହେତୁ ତାଙ୍କୁ ଶୋଳପୁତ୍ରୀ ନାମ ଦିଆଗଲା । ତାଙ୍କ ବାହାନ ହେଉଛି ବୃଷ ।
ବ୍ରହ୍ମଚାରିଣୀ- ମାତା ଦୁର୍ଗାଙ୍କ ନଅ ଶକ୍ତି ମଧ୍ୟରେ ଦ୍ୱିତୀୟ ଶକ୍ତିର ନାମ ହେଉଛି ବ୍ରହ୍ମଚାରିଣୀ । ଏଠାରେ ବ୍ରହ୍ମା ଅର୍ଥ ତପ ବା ତପସ୍ୟା ଅଟେ, ଅର୍ଥାତ୍ ଯିଏ ତପର ଆଚରଣ କରନ୍ତି । ତାଙ୍କ ଡାହାଣ ହାତରେ ଜପ କରିବାର ମାଳା ଏବଂ ବାମ ହାତରେ କାମଣ୍ଡଳ ରହିଥାଏ ।
ଚନ୍ଦ୍ରଘଣ୍ଟା- ନବରାତ୍ରୀଙ୍କ ତୃତୀୟ ଦିନରେ ମାତା ଚନ୍ଦ୍ରଘଣ୍ଟାଙ୍କୁ ପୂଜା କରାଯାଏ । ମାତାର ଏହି ରୂପ ଶାନ୍ତିଦାୟକ ଓ କଲ୍ୟାଣକାରୀ ଅଟେ । ମାଆଙ୍କ କପାଳରେ ଘଣ୍ଟା ଆକୃତିର ଅର୍ଦ୍ଧଚନ୍ଦ୍ର ଅଙ୍କା ଯାଇଛି, ସେଥିପାଇଁ ତାଙ୍କୁ ଚନ୍ଦ୍ରଘଣ୍ଟା କୁହାଯାଏ । ମା\’ର ଘଣ୍ଟିର ଭୟଙ୍କର ଶବ୍ଦ ଦ୍ୱାରା ରାକ୍ଷସ ଓ ଦୈତ୍ୟମାନେ ଭୟଭୀତ ହୋଇ ରହୁଥିଲେ ।
କୁଷ୍ମାଣ୍ଡା- ମା ଦୁର୍ଗାଙ୍କର ଚତୁର୍ଥ ରୂପକୁ କୁଷ୍ମାଣ୍ଡା କୁହାଯାଏ । ମାତା ନିଜର ଧୀର ଏବଂ ହାଲୁକା ହସ ସହିତ ସମଗ୍ର ବ୍ରହ୍ମାଣ୍ଡର ସୃଷ୍ଟିକର୍ତ୍ତା ଭାବରେ ପରିଗଣିତ ।
ସ୍କନ୍ଦମାତା- ମାତାର ୫ମ ରୂପ ହେଉଛି ସ୍କନ୍ଦମାତା । ଏହା ଭଗବାନ ସ୍କନ୍ଦ କୁମାର କାର୍ତ୍ତିକେୟ ନାମରେ ମଧ୍ୟ ଜଣାଶୁଣା । ମାତାର ବାହାନ ଏକ ସିଂହ ଏବଂ ତାହାର ବିଗ୍ରହରେ ଶିଶୁ ସ୍କନ୍ଦ ତାଙ୍କ କୋଳରେ ବସିଥିବାର ଦେଖାଯାଏ ।
କାତ୍ୟାୟାନି- ମା ଦୁର୍ଗାଙ୍କ ଷଷ୍ଠ ରୂପର ନାମ କାତ୍ୟାୟାନି । ମହିଷାସୁରାଙ୍କୁ ହତ୍ୟା କରିବା ପାଇଁ ମହର୍ଷି କାତ୍ୟାୟଙ୍କ ଘରେ ତାଙ୍କର ଜନ୍ମ ହୋଇଥିଲା । ଦେବୀଙ୍କର ଏହି ରୂପ ବଜ୍ର୍ରମଣ୍ଡଳଙ୍କ ଅଧିଷ୍ଠାତ୍ରୀ ରୂପରେ ପ୍ରତିଷ୍ଠିତ ହୋଇଛନ୍ତି ।
କାଳରାତ୍ରୀ- ସପ୍ତମୀ ଦିନ, ମା କାଳରାତ୍ରୀଙ୍କୁ ପୂଜା କରିବାର ନିୟମ ଅଛି । ମାତାର ଏହି ରୂପ ସଂପୂର୍ଣ୍ଣ କଳା ଅଟେ । ମୁଣ୍ଡର କେଶ ଛିନ୍ନଭିନ୍ନ ହୋଇଛି ଏବଂ ବେକରେ ବିଜୁଳି ପରି ଝଲସି ଉଠୁଥିବା ଏକ ପୁଷ୍ପମାଲ୍ୟ ଅଛି । ତିନୋଟି ଆଖି ଅଛି ଏବଂ ବାହାନ ଗର୍ଦଭ ଅଟେ । ତାଙ୍କ ନାକରୁ ଅଗ୍ନିର ଜ୍ୱାଳା ବାହାରିଥାଏ । ଡାହାଣ ହାତର ବଳମୁଦାରେ ଆର୍ଶିବାଦ ଓ ତଳେ ଥିବା ଅଭୟ ମୁଦ୍ରା ତଥା ଉପର ବାମ ହାତରେ ଲୁହା କଣ୍ଟା ଏବଂ ତଳ ହାତରେ ଖଡ୍ଗ ରହିଛି ।
ମହାଗୋରୀ- ମା’ଙ୍କ ଅଷ୍ଟମ ଶକ୍ତିକୁ ମହାଗୋରୀ କୁହାଯାଏ । ମାତାର ରଙ୍ଗ ଧଳା ଏବଂ ତାଙ୍କ ବାହାନ ଷଣ୍ଢ । ତାଙ୍କର ପୋଷାକ ଏବଂ ଅଳଙ୍କାର ମଧ୍ୟ ଧଳା । ଉପର ବାମ ହାତରେ ଡମ୍ବରୁ ଓ ତଳ ହାତ ଆଶୀର୍ବାଦ ମୁଦ୍ରା ଏବଂ ଉପର ଡାହାଣ ହାତ ଅଭୟ ମୁଦ୍ରା ଓ ତଳ ହାତରେ ତ୍ରିଶୁଳ ଧରିଥାଏ । ସେ ପାର୍ବତୀ ରୂପରେ ଶିବଙ୍କୁ ସ୍ୱାମୀ ଭାବରେ ପାଇବା ପାଇଁ ସେ କଠୋର ତପସ୍ୟା କରିଥିଲେ ।
ସିଦ୍ଧିଦାତ୍ରୀ- ନବରାତ୍ରୀର ନବମ ଦିନରେ ସିଦ୍ଧିଦାତ୍ରୀ ରୂପରେ ମାତାଙ୍କୁ ପୂଜା କରାଯାଏ । ତାଙ୍କ ବାହାନ ହେଉଛନ୍ତି ସିଂହ ଏବଂ ସେ ସମସ୍ତ ପ୍ରକାରର ସିଦ୍ଧି ପ୍ରଦାନ କରନ୍ତି । ତାଙ୍କ ଡାହାଣ ପାର୍ଶ୍ୱର ତଳ ହାତରେ ଏକ ଚକ୍ର, ଉପର ହାତରେ ଗଦା, ବାମ ହାତରେ ନିମ୍ନ ଭାଗରେ ଏକ ଶଙ୍ଖ ଏବଂ ଉପର ହାତରେ ପଦ୍ମ ଫୁଲ ଅଛି ।