ଧାର୍ମିକ ମାନ୍ୟତା ଅନୁସାରେ ଭଗବାନ ଶିବଙ୍କ ପ୍ରିୟ ହୋଇଥାଏ ବେଲ ଗଛ । କୁହାଯାଏ ଏହି ଗଛର ମୂଳେ ମହାଦେବଙ୍କ ବାସ ହୋଇଥାଏ । ତେଣୁ ଏହି ଗଛକୁ ପୂଜା କରିବାର ବିଶେଷ ମହତ୍ୱ ରହିଛି । ବେଲ ଗଛର ପତ୍ର ଶିବଙ୍କର ଅତିବ ପ୍ରିୟ । କୁହାଯାଏ ଯେଉଁ ବ୍ୟକ୍ତି ନିୟମିତ ଶିବଲିଙ୍ଗ ଉପରେ ବେଲପତ୍ର ଅର୍ପଣ କରିଥାଏ, ତାଙ୍କର ସବୁ ମନସ୍କାମନା ପୂର୍ଣ୍ଣ ହୋଇଥାଏ । ତେବେ କଣ ଆପଣ ଜାଣିଛନ୍ତି ଯେ ଖାସ କରି ସୋମବାର ଦିନ ଭଗବାନ ଶିବ ଙ୍କୁ ବେଲପତ୍ର କାହିଁକି ଚଢ଼ାଯାଏ ? ଆଜି ଜାନନ୍ତୁ ଏହାକୁ ନେଇ ଥିବା ପୌରାଣିକ ମାନ୍ୟତା
ଧର୍ମରେ ଭଗବାନ ଶିବଙ୍କ ଉପାସନା ଅତ୍ୟନ୍ତ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ। ଭଗବାନ ଶିବ ଅନେକ ନାମରେ ଜଣାଶୁଣା। ସୋମବାର ଭଗବାନ ଶିବଙ୍କୁ ଉତ୍ସର୍ଗୀକୃତ ବୋଲି ବିବେଚନା କରାଯାଏ। ଏହି ଦିନ ମହାଦେବଙ୍କର ବିଶେଷ ପୂଜା କରାଯାଏ। ଭଗବାନ ଶିବ ଅତ୍ୟନ୍ତ ନିର୍ଦ୍ଦୋଷ ବୋଲି ବିଶ୍ୱାସ କରାଯାଏ। ଖୁବ୍ ଶୀଘ୍ର ଭଗବାନ ଭୋଲେନାଥ ଖୁସି ହୁଅନ୍ତି ଯେତେବେଳେ ଭକ୍ତମାନେ ପ୍ରକୃତ ହୃଦୟରେ ଉପାସନା କରନ୍ତି। ପ୍ରଭୁ ଭୋଲେନାଥଙ୍କ ପୂଜାରେ ଅନେକ ଜିନିଷ ଅର୍ପଣ କରାଯାଏ ଯାହା ତାଙ୍କ ପାଇଁ ଅତି ପ୍ରିୟ ହୋଇଥାଏ । ଜଳାଭିଷେକ, କ୍ଷୀରାଭିଷେକ, ଫୁଲ ସହିତ ବେଲପତ୍ର ମଧ୍ୟ ମହାଦେବଙ୍କ ଅତ୍ୟନ୍ତ ପ୍ରିୟ। ମାନ୍ୟତା ରହିଛି ଯେ ଶିବ ଲିଙ୍ଗ ଉପରେ ବେଲ ପତ୍ର ଚଢ଼ାଇଲେ ଜୀବନର ସବୁ କଷ୍ଟ ଦୂର ହୋଇଥାଏ ଓ ପାପରୁ ମୁକ୍ତି ମିଳିଥାଏ ।
ପ୍ରଭୁଙ୍କୁ ସନ୍ତୁଷ୍ଟ କରିବା ପାଇଁ ଗୋଟିଏ କଳସ ପାଣି ଏବଂ ବେଲପତ୍ର ଦେଇ ପୂଜାର୍ଚ୍ଚନା କରିପାରିବେ। ମହାଦେବଙ୍କ ପୂଜାରେ ବେଲପତ୍ର ନିଶ୍ଚିତ ଭାବରେ ଅର୍ପଣ କରାଯାଏ। ଆଜି ଆମେ ଆପଣଙ୍କୁ କହିବୁ ବେଲପତ୍ର କାହିଁକି ଭଗବାନ ଶିବଙ୍କୁ ଅର୍ପଣ କରାଯାଏ। ଏହା ସହିତ, ଆମେ ଏହା ସହିତ ଜଡିତ ପୁରାଣ ଜାଣିବା।
ଆପଣ ସମସ୍ତେ ସମୁଦ୍ର ମନ୍ଥନ ବିଷୟରେ ମଧ୍ୟ ଅଳ୍ପ ବହୁତେ ନିଶ୍ଚୟ ଜାଣିଥିବେ। ଥରେ ଜଣେ ଦେବତା ଏବଂ ଭୂତ ମଧ୍ୟରେ ସମୁଦ୍ରର ମନ୍ଥନ ହୋଇଥିଲା। ଉଭୟ ଭଲ ଏବଂ ଖରାପ ଜିନିଷ ସମୁଦ୍ରର ଏହି ମନ୍ଥନରେ ବାହାରିଥିଲା। ସମୁଦ୍ରର ଘୁଞ୍ଚିବା ସମୟରେ ହଳାହଳ ବିଷ ବାହାରିଲା। ଏହି ବିଷ ଏତେ ପ୍ରଭାବଶାଳୀ ଥିଲା ଯେ ଏହା ସମଗ୍ର ବିଶ୍ୱକୁ ଜୀବଶୂନ୍ୟ କରିଦେଇଥାନ୍ତା। ସେହି ବିଷର ମାରାତ୍ମକ ପ୍ରଭାବ ସାମ୍ନାରେ ସମସ୍ତ ଦେବତା ଦୁର୍ବଳ ଦେଖାଯିବାକୁ ଲାଗିଲେ। ସେହି ବିଷର ପ୍ରଭାବକୁ ରୋକିବା ପାଇଁ କାହାର ଶକ୍ତି ନଥିଲା। ସେତେବେଳେ ଭଗବାନ ଶିବ ଏହି ବିଷ ପିଇ ସମଗ୍ର ବିଶ୍ୱକୁ ବଞ୍ଚାଇବା ପାଇଁ ନିଜ ଗଳାରେ ରଖିଥିଲେ। ବିଷର ପ୍ରଭାବ ହେତୁ ଭଗବାନ ଶିବଙ୍କ ଗଳା ନୀଳ ହୋଇଗଲା। ସେବେଠାରୁ ତାଙ୍କ ନାମ ମଧ୍ୟ ନୀଳକଣ୍ଠ ହୋଇଗଲା।
ବିଷର ଅତ୍ୟଧିକ ବିପଜ୍ଜନକ ପ୍ରଭାବ ହେତୁ ଭଗବାନ ଶିବଙ୍କ ଶରୀର ଗରମ ହେବାକୁ ଲାଗିଲା ଏବଂ ଅତ୍ୟଧିକ ଗରମ ହୋଇଗଲା। ଏହି କାରଣରୁ ଆଖପାଖର ପରିବେଶ ମଧ୍ୟ ଜଳିବା ଆରମ୍ଭ କଲା। ପୁରାଣ ବିଶ୍ୱାସ ଅନୁଯାୟୀ ବେଲପତ୍ର ବିଷର ପ୍ରଭାବକୁ ହ୍ରାସ କରିଥାଏ। ଯେଉଁଥିପାଇଁ ଦେବତାମାନେ ଭଗବାନ ଶିବଙ୍କୁ ବେଲପତ୍ର ଖାଇବାକୁ ଦେବା ଆରମ୍ଭ କଲେ। ଏହା ସହିତ ଭୋଲେନାଥଙ୍କୁ ଥଣ୍ଡା ରଖିବା ପାଇଁ ପାଣି ମଧ୍ୟ ଦିଆଯାଇଥିଲା। ଏହି କାରଣରୁ ସେ ବହୁତ ବିଶ୍ରାମ ପାଇଲେ ଏବଂ ତାଙ୍କ ଶରୀରର ଉତ୍ତାପ ମଧ୍ୟ କମିଗଲା। ସେବେଠାରୁ ଭଗବାନ ଶିବଙ୍କୁ ବେଲ ପତ୍ର ଦେବାର ପରମ୍ପରା ଚାଲିଛି। ଯାହା ଆଜି ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ପାଳନ କରାଯାଉଛି।
